“The Queen of the Curve” The Guardian
H Zaha Hadid, η οποία έφυγε ξαφνικά από τη ζωή στο Μαϊάμι τον περασμένο Μάρτιο,ήταν ευρέως αποδεκτή σαν η σπουδαιότερη γυναίκα αρχιτέκτονας στον κόσμο σήμερα. Γεννήθηκε στη Βαγδάτη το 1950, και σπούδασε μαθηματικά στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού πριν από την έναρξη της αρχιτεκτονικής της πορείας, το 1972, στην Architectural Association του Λονδίνου. Μέχρι το 1979 είχε δημιουργήσει το δικό της αρχιτεκτονικό γραφείο στο Λονδίνο – το Zaha Hadid Architects – συγκεντρώνοντας μια παγκόσμια φήμη για τα πρωτοποριακά θεωρητικά της έργα όπως το The Peak στο Χονγκ Κονγκ (1983), η Kurfürstendamm του Βερολίνου (1986) και το Cardiff Bay Opera House στην Ουαλία (1994).
H Hadid άρχισε να γίνεται γνωστή ως «η αρχιτέκτονας του χαρτιού», με την έννοια ότι τα σχέδιά της ήταν πολύ avant-garde για να προχωρήσουν στην επόμενη, πέρα από το σκίτσο, φάση και στην πραγματικότητα να κατασκευαστούν. Αυτή η εντύπωση που δημιουργούσε γινόταν όλο και εντονότερη, όταν τα όμορφα αποδομένα της σχέδια – συχνά με τη μορφή εξαιρετικά λεπτομερών έγχρωμων εικόνων – εκτίθεντο ως έργα τέχνης σε μεγάλα μουσεία. Δουλεύοντας με το συνεταίρο της Patrik Schumacher, το ενδιαφέρον της ήταν στη αλληλεπίδραση ανάμεσα στην αρχιτεκτονική, το τοπίο, και τη γεωλογία, τα οποία ενσωμάτωνε με τη χρήση καινοτόμων τεχνολογιών που συχνά είχαν σαν αποτέλεσμα απρόσμενες και δυναμικές αρχιτεκτονικές μορφές.
Η πρώτη σημαντική κατασκευαστική ανάθεση της Zaha Hadid, αυτή που σφράγισε την διεθνή της αναγνώριση ήταν ο Πυροσβεστικός Σταθμός Vitra στην Weil Am Rhein της Γερμανίας (1993), επόμενα νέα έργα ήταν το MAXXI, το Ιταλικό Εθνικό Μουσείο Τεχνών του 21ου αιώνα στη Ρώμη (2009), το London Aquatics Centre, για τους Ολυμπιακούς του 2012 (2011) και το Heydar Aliyev Centre στο Μπακού (2013), που όλα φανερώνουν το ζητούμενό της για σύνθετο, ρευστό χώρο.
Το 2004, η Zaha Hadid έγινε η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με το Αρχιτεκτονικό Βραβείο Pritzker. Έχει κερδίσει δύο φορές το πιο διάσημο βραβείο αρχιτεκτονικής του Ηνωμένου Βασιλείου, το RIBA Stirling Prize: το 2010 για το Μουσείο MAXXI στη Ρώμη και ένα δεύτερο βραβείο Stirling το επόμενο έτος, για το κομψό οικοδόμημα που εμπνεύστηκε για την Evelyn Grace Academy, ένα σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στο Λονδίνο.
Η Zaha Hadid πρόσφατα τιμήθηκε με το Βασιλικό Χρυσό Μετάλλιο RIBA του 2016 και είναι η πρώτη γυναίκα που έλαβε αυτή τη τιμή.
Το Royal Gold Medal την έθεσε ανάμεσα στους μεγάλους της αρχιτεκτονικής, όπου ανήκει επί ίσοις όροις – τους Walter Gropius, Le Corbusier, και Alvar Aalto. Δίδαξε αρχιτεκτονική σε πολλά ιδρύματα, όπως την Ένωση Αρχιτεκτόνων, το Πανεπιστήμιο Harvard, το Πανεπιστήμιο του Σικάγου και το Πανεπιστήμιο του Yale. Δούλεψε επίσης πάνω στο σχεδιασμό επίπλων, εσωτερικών χώρων όπως εστιατόρια, στο σχεδιασμό κοσμημάτων και παπουτσιών και σα σκηνογράφος με ιδιαίτερα αξιόλογη συμμετοχή στην παραγωγή της Φιλαρμονικής του Los Angeles το 2014 Così fan tutte του Μότσαρντ.